هاردهای SSD جدیدترین نسل دستگاههای ذخیرهسازی اطلاعات در لپتاپها و کامپیوترهای شخصی به شمار میروند. از ابتدای ابداع Solid State Drive انواع متعددی از این مدل هاردها به بازار عرضه شدند که بهدلیل تنوع در روشهای اتصال باید متناسب با نوع کامپیوتر تهیه شوند. بهعبارتدیگر روشهای اتصال در SSD متفاوت هستند و از انواع SSD نمیتوان در هر رایانهای استفاده کرد. در این مقاله با بررسی اجزای هارد SSD و هدف از ساخت آن به سوال «هارد اس اس دی یا SSD Hard چیست» پاسخ میدهیم و تفاوتهای SSD و HDD را بیان میکنیم. مطلب پیش رو به همه سوالاتتان در رابطه با هارد SSD پاسخ خواهد داد.
آشنایی با هارد SSD و هدف از ساخت آن
درایوهای حالت جامد یا همان هاردهای SSD یکی از ابداعات کاربردی در زمینه ذخیرهسازی اطلاعات در لپتاپها و کامپیوترها هستند که با دو شعار «سریعتر باش» و «بادوامتر باش» به بازار عرضه شدند. در فرایند تولید و ساخت انواع SSD برخلاف HDDها از هیچ قطعه مکانیکی و چرخانی استفاده نمیشود و به همین خاطر درایوهای حالت جامد سرعت بالاتری نسبت به نسل قدیمیتر هاردها دارند. در پاسخ به سوال «هارد SSD چیست» بهتر است نگاهی به اجزای داخلی یک Solid State Drive داشته باشیم:
- برد مدار چاپی (PCB): برد مدار چاپی قطعهای است که همه قطعات الکترونیکی و الکتریکی را بدون نیاز به سیم به یکدیگر متصل میکند.
- فلش مموری: دادهها روی هارد اس اس دی با استفاده از فلش مموری ذخیره میشوند که از نوعی حافظه غیرفرار NAND بهطور گسترده استفاده میکند.
- حافظه نهان (Cache): در SSD از حافظه نهان برای ذخیره موقت دادهها حین کار با فلش مموری استفاده میشود.
- رابط اتصال: رابط اتصال درواقع یک کانکتور فیزیکی برای اتصال SSD به مادربرد یا تعامل کنترلر با سیستم اصلی (SATA یا PCI-Express) است.
- کنترلر: کنترلر یک ریزپردازنده ویژه است که ضمن اتصال فلش مموری با گذرگاه اصلی کامپیوتر، وظیفه خواندن و نوشتن اطلاعات را برعهده دارد. توجه کنید که سرعت عملیات خواندن و نوشتن به نسخه سیستمعامل وابسته است.
بهدلیل استفاده از قطعات الکترونیکی در هاردهای SSD تعمیر و بازیابی اطلاعات نسل جدید دستگاههای ذخیرهسازی سختتر از هاردهای HDD است؛ بااینحال متخصصان هارد ایران با تکیه بر دانش و تخصص خود تعمیر و ریکاوری انواع هاردها را انجام میدهند.
دوام بیشتر؛ اولین هدف ساخت SSD
ازآنجاییکه هارد دیسکها بهدلیل برخورداری از اجزای مکانیکی، بیشتر در معرض نقص فیزیکی هستند، نسل جدیدی از دستگاههای ذخیرهسازی به وجود آمدند که دوام بالاتری دارند. هاردهای SSD از مقاومت بیشتری در برابر آسیبهای ناشی از افتادن یا جابهجایی شدید برخوردار هستند.
برای بررسی دقیقتر عملکرد SSDها بهتر است به محدودیتهای هارد دیسکها نیز اشارهای داشته باشیم. HDDها از قطعات چرخان و مکانیکی برخوردار هستند و حداکثر سرعتی معادل ۷۲۰۰ چرخش در دقیقه (RPM) دارند. همین ویژگی باعث ایجاد محدودیت فیزیکی برای سرعت جابهجایی یا دسترسی به اطلاعات میشود.
بااینحال در بحث مقایسه SSD و HDD باید این نکته را در نظر داشته باشید که تعمیر و بازیابی SSD بهمراتب دشوارتر از HDD است. ازهمینرو ریکاوری هارد ssd را فقط باید به متخصصان این حوزه بسپارید. کارشناسان کلینیک هارد ایران با استفاده از تجهیزات تخصصی و دانش و تجربه چندین ساله خود در ۸۰ تا ۹۰ درصد مواقع، علت مشکل اس اس دی را پیدا کرده و آن را در سریعترین زمان ممکن برطرف میکنند.
سرعت بالاتر؛ ویژگی برتر جدیدترین نسل دستگاههای ذخیرهسازی اطلاعات
در پاسخ به سوال «اس اس دی چیست» باید بگوییم: SSDها نوع جدیدی از دستگاههای ذخیرهسازی هستند که از طریق مدارهای الکترونیکی و قطعات ثابت تغذیه میشوند و عملکرد بهینهتری نسبت به HDDها دارند. با باز کردن قاب یک Solid State Drive قطعهای شبیه به یک برد مدار الکترونیکی مشاهده خواهید کرد که هیچ قطعه چرخانی داخل آن قرار ندارد. بهاینترتیب نسل جدید درایوهای ذخیرهسازی دیگر محدود به فیزیک چرخش و مغناطیس نیستند و سرعت بالاتری را برای خواندن و نوشتن اطلاعات به ارمغان میآورند.
بهدلیل سرعت بالای هاردهای SSD، بسیاری از افراد برای بهبود عملکرد سیستم از هاردهای اکسترنال SSD استفاده میکنند. متخصصان کلینیک هارد ایران خدمات ریکاوری هارد اکسترنال و اینترنال را در سریعترین زمان ممکن (۲۴ تا ۷۲ ساعت) و با تضمین کیفیت عرضه میکنند.
انواع هارد SSD با رابطهای مختلف
حالا که دانستیم هارد اس اس دی یا SSD Hard چیست و هدف از ساخت آن چه بوده است، باید به سراغ بررسی انواع هارد برویم. اگر قصد ارتقای سیستم خود را دارید، نصب SSD یکی از کارهایی است که معمولا به شما توصیه میشود. بااینحال باید بدانید که SSDها انواع و روشهای نصب گوناگونی دارند که هرکدام از آنها فقط برای یک رایانه با ویژگیهای خاص قابلاستفاده هستند. توجه کنید که تعمیر هارد SSD با رابطهای مختلف تا حدودی با یکدیگر متفاوت است؛ اما کلینیک هارد ایران تعمیرات انواع هارد از جمله تعمیر هارد اکسترنال و اینترنال را بهصورت تخصصی عرضه میکند.
SSDهای کامپیوترهای شخصی و نوتبوکها بدنهای مشابه هارد دیسک دارند؛ با این تفاوت که بسیار کوچکتر و سبکتر از HDDها هستند. در ادامه به بررسی نحوه اتصال هارد اس اس دی در انواع مختلف آن میپردازیم:
- SSD 2.5: رایجترین اندازه SSD در حال حاضر ۲.۵ اینچ است که قیمت پایینتری نسبت به سایر انواع SSD دارد. SSD 2.5 اینچ معمولا روی انواع کامپیوترها و لپتاپها نصب میشود و نحوه نصب آن کاملا مشابه هارد دیسک است. برای این کار باید ابتدا قاب SSD را باز کرده و بعد از قرار دادن آن در محل مناسب، کابل داده SATA را از دستگاه به پورت SATA مادربرد وصل کنید. در نهایت باید مطمئن شوید که کابل برق SATA بهدرستی از منبع تغذیه به هارد SSD وصل شده است.
- PCI-E: برای اتصال هارد اس اس دی PCI-E نیازی به کابل ندارید؛ در مقابل باید مطمئن شوید که مادربرد رایانه شما از اسلات mSATA برخوردار است و پورتهای PCI-E آن با نوع PCI-E SSD مطابقت دارد. در نهایت نیز باید به تطابق mSATA SSD با دو اندازه مختلف کانکتورهای برد توجه کرده و سپس پیچهای آن را محکم کنید.
- SSD M.2: هارد SSD M.2 نوع بهروزشده و پیشرفتهتر PCI-E است که بالاترین سرعت و قابلیت اطمینان را دارد. فناوری M.2 نیز در طول زمان بهبود یافته است که از جدیدترین نسخه آنها میتوان به m.2 2260 و M.2 2242 اشاره کرد. M.2 2280 نیز جدیدترین و محبوبترین معماری هاردهای SSD محسوب میشود. برای نصب SSD M.2 باید نوع آن را مطابق با دستگاه خود انتخاب کرده و به شیارهای رابط موجود توجه کنید.
با بررسی انواع درایوهای حالت جامد حالا دیگر پاسخ سوال «هارد اس اس دی چیست» را حتما بهطورکامل دریافت کردهاید. در ادامه مقاله به بررسی تفاوتهای SSD و HDD میپردازیم تا دید بهتری نسبت به مزایای استفاده از هاردهای SSD در سیستم خود به دست آورید.
بررسی تفاوتهای SSD و HDD
هرچند SSD و HDD هر دو نوعی از حافظه برای ذخیرهسازی اطلاعات هستند، اما هاردهای SSD بهطور چشمگیری سرعت و دوام بالاتری دارند. بررسی تفاوتهای SSD و HDD زمانی اهمیت پیدا میکند که قصد خرید یک سیستم جدید یا ارتقای سیستم فعلی خود را داشته باشید. ازهمینرو قصد داریم در ادامه مبحث «هارد اس اس دی یا SSD Hard چیست» به بررسی تفاوتهای عمده هارد دیسکها و درایوهای حالت جامد بپردازیم.
- عملیات خواندن و نوشتن دادهها: در HDDها از یک بازوی مکانیکی و سیستمهای مغناطیسی برای خواندن و نوشتن دادهها استفاده میشود. در مقابل، SSD با برخورداری از یک فلش مموری حول یک مدار یکپارچه نیمههادی ساخته شده است که وظیفه ذخیرهسازی، تمیز کردن و بازیابی دادهها را برعهده دارد. ازهمینرو از روشهای بازیابی اطلاعات فلش سوخته میتوان برای هاردهای SSD نیز استفاده کرد.
- ساختار: در ساخت SSD هیچ قطعه متحرکی استفاده نشده است و همین موضوع مانع از ایجاد لرزش و صدا حین کار میشود. همچنین استفاده از قطعات الکترونیکی در SSD باعث افزایش عمر مفید فلش مموری و مدیریت بهینهتر حافظه نهان برای خواندن و نوشتن فایلها خواهد شد؛ درحالیکه هارد دیسکهای معمولی از یک دیسک مغناطیسی بهره میبرند که مقدار مشخصی در دقیقه کار میکند. این موضوع کندتر شدن فرایند نوشتن روی HDDها و فرسودگی قطعات مکانیکی در طول زمان را به همراه دارد.
- مقاومت در برابر حرارت: چرخش قطعات مکانیکی در HDD باعث گرم شدن سریع کامپیوتر یا CPU میشود؛ درصورتیکه SSDها مقاومت بالاتری نسبت به حرارت دارند و از داغ شدن CPU نیز جلوگیری میکنند.
- سرعت پردازش: در SSDها دسترسی به فایلها و عملیات از طریق برق انجام میشود که همین موضوع باعث افزایش سرعت پردازش از ۱۰ تا ۲۰ برابر بیشتر از HDDها میشود. حداکثر سرعت پردازش برای SSD تا ۳۵۰۰ مگابیت بر ثانیه است، درحالیکه سرعت HDD فقط تا ۱۶۰ مگابیت در ثانیه میرسد.
- وزن: SSD معمولا وزن کمتری نسبت به HDD دارد و به همین خاطر انتخاب مناسبتری برای لپتاپها به شمار میرود.
تا این بخش از مقاله به بررسی مزایای متعدد هاردهای اس اس دی پرداختیم؛ اما از معایب آنها نیز نباید غافل شویم. در ادامه به شما میگوییم درایوهای حالت جامد چه خطراتی برای اطلاعات شما به همراه خواهند داشت.
ریسک از دست رفتن اطلاعات در SSD را نادیده نگیرید!
علیرغم مزایای منحصربهفرد هاردهای SSD نسبت به هارد دیسکها، استفاده از نسل جدید حافظههای ذخیرهسازی معایبی نیز به همراه دارد. همانطور که گفته شد، اطلاعات در SSD روی فلش مموری ذخیره میشوند؛ در بسیاری از مواقع، نوسانات موجود در رایانه و مبدلهای SSD تا قسمت فلش مموری پیشروی کرده و باعث از دست رفتن دادهها میشوند. در چنین مواقعی باید بلافاصله سیستم را خاموش و هارد را جدا کنید؛ سپس به سراغ یک مرکز تعمیر مموری کارت معتبر مانند کلینیک هارد ایران بروید و تعمیر هارد را به متخصصان بسپارید.
از طرفی، برای نوشتن اطلاعات در SSD باید دادههای قبلی بلوک بهطورکامل حذف شود و حذف اطلاعات یک یا چند سلول بهتنهایی امکانپذیر نیست. هرچند این موضوع عملکرد کامپیوتر را بهطرز قابلتوجهی بهبود میبخشد، اما باعث از دست رفتن کامل اطلاعات نیز میشود.
در مقابل، باتوجهبه جدا بودن محیط الکترونیکی و مکانیکی در HDD احتمال از دست رفتن اطلاعات هنگام نوسانات کمتر است و حتی امکان استفاده مجدد از هارد دیسک و دسترسی به کلیه اطلاعات وجود دارد. همچنین هارد دیسک میتواند ضمن حفظ دادههای قبلی، اطلاعات جدید را روی آنها بنویسد. در چنین شرایطی اطلاعات قبلی هنوز در بلوک قرار دارد و فقط اشارهگرهای آنها پاک شدهاند. بهاینترتیب با متوقف کردن فرایند کپی و خاموش کردن دستگاه میتوانید برای بازیابی اطلاعات اقدام کنید.
رایجترین دلایل خرابی هارد SSD چیست؟
هرچند هاردهای SSD با هدف افزایش دوام تولید و به بازار عرضه شدند، اما از مواردی که باعث خرابی هارد میشوند، نباید غافل شد. از مهمترین دلایل خرابی هارد اس اس دی میتوان به تماس با آب اشاره کرد. همچنین ازآنجاییکه یکی از مهمترین قسمتهای هارد SSD منبع تغذیه است، هرگونه نوسانات برقی یا کم و زیاد شدن ولتاژ و جریان برق باعث آسیب به اجزای مختلف اس اس دیها میشود.
قطعات الکترونیکی بهکاررفته در نسل جدید حافظههای ذخیرهسازی مانند قطعات مکانیکی HDDها از استهلاک و خرابی در امان نیستند. علاوهبر آسیبهای فیزیکی احتمالی، مشکلات نرمافزاری مانند ویروسی شدن سیستم یا نفوذ بدافزارها مشکلات متعددی را برای هاردهای SSD پدید میآورند. از جمله مهمترین مشکلات نرمافزاری SSD میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دیتکت یا شناسایی نشدن هارد
- از دست رفتن اطلاعات و دادههای ذخیرهشده روی هارد
- بروز خطاهای مربوط به بد بلاکها
- بروز مشکل در فرایند خواندن و نوشتن هارد
- کاهش سرعت SSD
- شکستگی و آسیبهای بدنه
- سوختن هارد SSD
- خرابی فریمور هارد
- خرابی قطعات مختلف هارد مانند برد PCB، خازن، منبع انرژی، چیپ فلش یا کنترلر
- بروز مشکل در کانکتورها
با وجود همه مشکلاتی که کاربران هارد SSD ممکن است با آن مواجه باشند، اصلا نگران از دست رفتن اطلاعاتتان هنگام استفاده از اس اس دی نباشید؛ زیرا متخصصان کلینیک هارد ایران در ۸۰ تا ۹۰ درصد مواقع علت خرابی هارد SSD را پیدا کرده و اقدامات لازم برای تعمیر را انجام میدهند. همچنین درصورتیکه قطعات داخلی هارد آسیب دیده باشد، به جراحی هارد نیاز است که کلینیک هارد ایران این کار را به بهترین شکل انجام میدهد.
استفاده همزمان از هارد HDD و SSD؛ حفظ دادهها در کنار افزایش سرعت
استفاده همزمان از HDD و SSD که به آن حافظه هیبریدی میگویند، در بسیاری از لپتاپهای امروزی مشاهده میشود. در اکثر موارد، سازندگان لپتاپ از هارد دیسکهای ۱ یا ۲ ترابایت و SSDهای ۲۵۶ یا ۵۱۲ گیگابایت در کنار یکدیگر استفاده میکنند. SSD باعث افزایش سرعت عملکرد سیستم، بارگذاری سریعتر و مصرف انرژی کمتر میشود؛ درمقابل، هارد دیسکها فضای کافی برای ذخیره اطلاعات و فایلهای حجیم و همچنین امکان پشتیبانگیری از فایلهای ضروری را فراهم میکنند.
آیا امکان تعمیر و بازیابی اطلاعات SSD وجود دارد؟
هرچند تعمیر و بازیابی اطلاعات هارد SSD نسبت به HDD بسیار دشوارتر است، اما امکان دستیابی مجدد به اطلاعات وجود دارد. چنانچه هارد SSD با یکی از مشکلات بالا مواجه شد، باید بهسرعت دستگاه را خاموش کرده و هارد را از سیستم جدا کنید؛ سپس هارد SSD خود را به متخصصان کلینیک هارد ایران بسپارید تا فرایند تعمیر و بازیابی اطلاعات در سریعترین زمان ممکن و با استفاده از تجهیزات روز انجام شود. چنانچه هرگونه سوالی درباره هارد SSD یا ریکاوری و تعمیر آن دارید، در بخش نظرات برایمان بنویسید تا کارشناسان ما در سریعترین زمان ممکن به آن پاسخ دهند.
برخی از مشتریان کلینیک هارد ایران